Miasto mostów, fontann i świetnie zachowanej średniowiecznej architektury. Zlokalizowany tuż nad rzeką Sarine Fryburg zachwyca malowniczym położeniem, brukowanymi uliczkami i wspaniałą atmosferą. To prawdziwa perełka wśród szwajcarskich miast i można się nawet pokusić o stwierdzenie, że ciągle nie zadeptana przez masową turystykę. Spacerując po Fryburgu, można swobodnie cieszyć się jego atrakcjami, a przy okazji poczuć jego wyjątkową, lokalną atmosferę. Niespiesznie wędrując jego uliczkami, zaglądając na miejski targ, przechadzając się między średniowiecznymi domostwami czy pałaszując tradycyjny dla tego regionu ser vacherin. Fryburg wart jest odwiedzenia, a gdy już tam dotrzecie, to będziecie oczarowani.
Fryburg. Co warto zobaczyć?
Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą jeszcze z XII wieku. Za sprawą przebiegających tędy szlaków handlowych, uznano to za dobre miejsce na stworzenie osady. Najpierw na skalistym cyplu nad rzeką powstał gród obronny, który z czasem rozrastał się w coraz to większe miasto. Mimo setek lat i burzliwej historii kontynentu, przetrwało ono w nienaruszonym stanie do naszych czasów. To jedno z najlepiej zachowanych średniowiecznych miast w całej Europie! Dziś Fryburg stoi na pograniczu dwóch światów: językowego i etnicznego – rzeka Sarine wyznacza bowiem granicę między francusko- i niemieckojęzyczną częścią Szwajcarii. Gotowi na spacer po tym wyjątkowym miejscu?
Uliczki i zaułki Fryburga
Można powiedzieć, że stare miasto we Fryburgu dzieli się na dwie części: górną oraz dolną. Ta pierwsza to tętniące życiem ulice z licznymi restauracjami, hotelami i sklepikami – mieszczą się one m.in. przy Rue de Lausanne. Dalej przy ratuszu cyklicznie odbywa się gwarny miejski targ, na którym można zaopatrzyć się w lokalne przysmaki. W górnej części starego miasta znajdują się też najważniejsze zabytki i muzea, a oko przykuwają piękne fasady gotyckich budynków. Warto tu przede wszystkim wybrać się na spacer po Grand Rue.
Dolna część starówki jest jakby spokojniejsza, bardziej kameralna. Uliczki są węższe, mnóstwo tutaj urokliwych zaułków i małych, klimatycznych kawiarenek. Warto poszwendać się w okolicy Place du petit Saint-Jean, zajrzeć w boczne alejki i podwórka. Uroku tej części Fryburga dodają zabytkowe mosty, dawne fortyfikacje i zabytkowe kamienice. Wzdłuż rzeki poprowadzone są ścieżki, a spacerując nimi można usłyszeć (a przy odrobinie szczęście nawet spotkać) pasące się tutaj owce i kozy. Brzmi tak sielsko, prawda?
Katedra św. Mikołaja
Wieża katedry św. Mikołaja to nie tylko jeden z najbardziej rozpoznawalnych punktów na mapie Fryburga, ale też najlepszych punktów widokowych, skąd podziwiać można panoramę okolicy. Zanim jednak będziemy mogli cieszyć się zachwycającym szwajcarskim pejzażem, musimy zaopatrzyć się w bilet (5 CHF, do nabycia w kawiarni pełniącej też funkcję informacji turystycznej) i pokonać znaczną liczbę krętych schodów. A dokładniej 365 stopni. Widok ze szczytu wynagradza jednak cały trud – możemy do woli delektować się wspaniałą panoramą Fryburga.
Warto zajrzeć również do wnętrza katedry – wstęp jest bezpłatny, a w środku podziwiać można wyjątkowe witraże autorstwa polskiego artysty, Józefa Mehoffera. Ta unikatowa kolekcja uznawana jest za jeden z najpiękniejszych i najważniejszych zbiorów szklanej sztuki religijnej, stworzonej w duchu Art Nouveau.
Fontanny we Fryburgu
Fryburg skrywa w sobie wiele skarbów. Przy brukowanych uliczkach, w zaułkach czy miejskich placykach podziwiać można średniowieczne fontanny. Rozsiane są po całym starym mieście! Jedną z nich – Fontaine de St-Georges – zobaczymy przy budynku ratusza. Rzeźba, która zdobi fontannę przedstawia św. Jerzego na koniu, zabijającego smoka. Idąc dalej Grand Rue, a następnie stromą uliczką Stalden w stronę dolnego miasta dotrzemy do Rue de la Samaritaine, przy której stoi pięknie zdobiona Fontaine de la Samaritaine.
Stąd już tylko kilka kroków dzieli nas od Place du petit Saint-Jean, przy którym stoi uważana za jedną z najciekawszych w mieście fontann, Fontaine Ste-Anne. Tuż za Mostem Berneńskim zobaczyć można z kolei Fontaine de la Fidélité, która wspaniale prezentuje się na tle okolicznych średniowiecznych budynków i nowoczesnego mostu Pont du Gottéron. W całym Fryburgu takich wyjątkowych fontann jest kilkanaście, a jeśli chcecie znaleźć je wszystkie, to z pomocą przychodzi specjalna aplikacja Fribourg Tourisme, w której znajdziecie Fountain Challenge.
We Fryburgu zobaczymy tylko jedną współczesną fontannę. To Fontaine Jo Siffert de Jean Tinguely, która znajduje się w centrum miasta przy Grand’ Places, niedaleko dworca kolejowego. Otoczona zielenią fontanna została tu postawiona na cześć kierowcy Formuły 1 i bliskiego przyjaciela Tinguely, Jo Sifferta, który zginął w nieszczęśliwym wypadku podczas jednego z wyścigów. Nietypowa konstrukcja złożona jest z kół, metalowych elementów oraz węży i radośnie rozpryskuje wodę we wszystkich kierunkach. To jedna z trzech miejskich fontann Tinguely na świecie, które można podziwiać w przestrzeni publicznej – dwie pozostałe zobaczymy w Bazylei oraz Paryżu.
Mosty Fryburga
Malownicze położenie miasta na zakolu rzeki Sarine sprawiło, że gdy w średniowieczu Fryburg zaczął się rozrastać, koniecznie było wybudowanie mostu, który łączyłby oba brzegi. I tak w 1253 roku skonstruowany został Pont de Berne – było to nie lada osiągnięciem w tamtych czasach, gdyż wymagało odpowiednich technik i oczywiście funduszy. Na przestrzeni lat w mieście budowano kolejne mosty, a ostatni z nich został oddany do użytku w 2014 roku.
Spacerując po Fryburgu, prędzej czy później przyjdzie nam przekroczyć rzekę jednym z nich. Na pewno warto przejść się Mostem Berneńskim, czyli wspomnianym już wcześniej Pont de Berne – jego obecny kształt pochodzi z drugiej połowy XVII wieku, a drewniana, zadaszona konstrukcja naprawdę robi wrażenie.
Nieopodal, bo zaledwie kilka minut spacerem od Mostu Berneńskiego, zobaczyć można inny, równie wiekowy most. Pont du Milieu został zbudowany w 1275 roku, ale jego oryginalną drewnianą konstrukcję zastąpiono w 1720 roku kamienną. To doskonały punkt widokowy, z którego podziwiać można górną część miasta.
Fryburg pięknie prezentuje się także z mostu Pont de Saint-Jean – ten średniowieczny most też pierwotnie zbudowany został z drewna, a następnie przebudowany już w kamieniu. Doskonale widać z niego zwartą zabudowę miasta, dosłownie wiszącą nad przepaścią. Mosty nadają Fryburgowi naprawdę wyjątkowego klimatu!
Szlakiem miejskich fortyfikacji
Fryburg to jedno z najlepiej zachowanych średniowiecznych miast w Szwajcarii. Do naszych czasów przetrwały nie tylko wiekowe domy czy gotycki kościół, ale również elementy dawnych fortyfikacji. Spacerując po Fryburgu, zobaczyć można wzniesione między XIII a XV wiekiem wieże, bramy oraz niemal 900 metrów muru obronnego. Fragmenty starego systemu obronnego rozsiane są wokół starego miasta. Niedaleko Pont de Berne podziwiać można XIII-wieczną bramę Porte de Berne, XIV-wieczną wieżę Tour de Chats (tak, wieżę kotów!) oraz wznoszącą się nad nimi XIII-wieczną wieżę Tour Rouge.
W pobliżu Pont du Gottéron, na wzniesieniu dumnie stoi XIII-wieczna Tour de Dürrenbühl, a kolejne fragmenty starych fortyfikacji zobaczyć można przy kapliczce Chapelle de Lorette – to XIV wieczna brama Porte de Bourguillon. Szlakiem dawnych murów miejskich można wybrać się także wraz ze zorganizowaną wycieczką. Spacery z przewodnikiem odbywają się od maja do października, ale jedynie w języku francuskim oraz niemieckim.
Najpiękniejszy punkt widokowy
Fryburg to niezwykle malownicze miasto. Jego panoramę podziwiać można ze wspomnianej już wcześniej wieży katedry św. Mikołaja, ale warto wybrać się na dłuższy spacer i rzucić okiem na nie z nieco innej, ale równie zachwycającej perspektywy. Wystarczy skierować swoje kroki w stronę Chapelle de Lorette, barokowej kaplicy zbudowanej na jednym ze wzgórz jeszcze w drugiej połowie XVII wieku. Z tarasu przy kapliczce rozpościera się fantastyczny widok na górną i dolną część Fryburga. To jedno z tych miejsc, w którym warto się zatrzymać, usiąść na ławce i cieszyć się szwajcarskim krajobrazem. Z dźwiękiem krowich dzwonków w tle.
Funikular we Fryburgu
Ta kolejka linowo-terenowa we Fryburgu to prawdziwa perełka wśród funikularów. Zbudowana jeszcze w 1899 roku, napędzana jest wodą z miejskiej kanalizacji. To jedna z ostatnich funkcjonujących w Europie kolejek, wykorzystujących taką technologię. Funikular łączy dolną część miasta z górną. Cała trasa liczy 121 metrów długości, a podczas kilkuminutowej podróży kolejka pokonuje 56 metrów wysokości. Ponad stuletni funikular jest bardziej atrakcją turystyczną, niż elementem miejskiej komunikacji, ale sentyment mieszkańców sprawił, że kolejka działa do dziś. Za bilet na przejazd zapłacimy 2,90 CHF.
Muzea we Fryburgu
Miasto może pochwalić się również wieloma ciekawymi muzeami, a niektóre z nich zaskoczą Was swoją nietuzinkową ekspozycją. Będąc we Fryburgu, koniecznie zajrzyjcie do Espace Jean Tinguely – Niki de Saint Phalle. Urodzony we Fryburgu Jean Tinguely to szwajcarski rzeźbiarz i malarz, który swoje dzieła tworzył w ruchu Nowego Realizmu. Zasłynął jako twórca niezwykłych machin i instalacji artystycznych, do których wykorzystywał przedmioty codziennego użytku. I to właśnie w budynku dawnej zajezdni tramwajowej można podziwiać te wyjątkowe (i ruchome!) kreacje. Muzeum czynne jest od środy do niedzieli, a za bilet wstępu zapłacimy 7 CHF. Posiadacze Swiss Travel Pass lub Fribourg City Card Espace Jean Tinguely mogą zwiedzać bezpłatnie.
Warto również odwiedzić pobliskie Musée d’art et d’histoire. W dawnym renesansowym pałacu i budynku rzeźni (ciekawe połączenie, prawda?) udało się pokazać ponad 1000-letnią historię Fryburga. Przemierzając kolejne piętra Muzeum Sztuki i Historii, podziwiać można kolekcję rzeźb, obrazów i przedmiotów dokumentujących codzienne życie we Fryburgu na przestrzeni setek lat. Niektóre współczesne dziełą zobaczymy także w muzealnym ogrodzie, w którym można przysiąść na chwilę na ławeczce i w spokoju kontemplować nie tylko sztukę, ale także piękny widok na okolicę. Muzeum czynne jest od wtorku do niedzieli, a za bilet wstępu zapłacimy 10 CHF, natomiast ogród dostępny jest dla wszystkich bezpłatnie. Ci, którzy posiadają Swiss Travel Pass lub Fribourg City Card muzeum mogą odwiedzić za darmo.
Ten, kto zdecyduje się na dłuższy pobyt we Fryburgu, może zwiedzić także inne, równie ciekawe muzea: Muzeum Historii Naturalnej, Muzeum Marionetek czy multimedialne Espace 1606, gdzie zobaczyć można miasto w trójwymiarze na podstawie mapy z 1606 roku.
Fryburg. Informacje praktyczne
Jak dotrzeć do Fryburga?
Planując podróż do Fryburga, warto skorzystać z bezpośrednich rejsów do Zurychu. Linie lotnicze LOT obsługują loty z Warszawy, natomiast SWISS realizuje połączenia do Szwajcarii z Gdańska, Krakowa, Warszawy oraz Wrocławia.
- Gdańsk – Zurych SPRAWDŹ CENY
- Kraków – Zurych SPRAWDŹ CENY
- Warszawa – Zurych SPRAWDŹ CENY
- Wrocław – Zurych SPRAWDŹ CENY
Tuż przy lotnisku w Zurychu mieści się stacja kolejowa, skąd bezpośrednio pociągiem dojechać można do Fryburga w godzinę i pięćdziesiąt minut. Podróżując po Szwajcarii, warto zaopatrzyć się w Swiss Travel Pass, który daje nam nielimitowany dostęp do całej siatki połączeń kolejowych, jak również pozwala korzystać z komunikacji miejskiej w ponad 90 miastach.
Gdzie nocować we Fryburgu?
Podczas naszego pobytu we Fryburgu zatrzymaliśmy się w nieco oddalonym od centrum miasta obiekcie Le Domaine Swiss Lodge (sprawdź ceny). Hotel oferuje wygodnie urządzone pokoje oraz smaczne śniadania, a przy porannej kawie z tarasu podziwiać można wspaniały widok na pobliskie góry. Nie ma to jak dobrze zacząć dzień! Kilka minut spacerem od hotelu znajduje się przystanek autobusowy, z którego dojedziemy do centrum Fryburga w niecałe dziesięć minut.
Gdzie zjeść we Fryburgu?
Spacerując uliczkami Fryburga, nie można wprost oprzeć się wabiącemu zewsząd aromatowi sera. Fondue zdecydowanie króluje tutaj na restauracyjnych stołach, więc nie mogliśmy wyjechać stąd, nie próbując lokalnych smaków. I tak nasze kroki skierowaliśmy do specjalizującej się w kuchni szwajcarskiej Café du Midi. W menu znajdziemy kilka rodzajów fondue – mogą one być mieszanką serów (lokalna specjalność to moitié-moitié) lub zawierać zioła czy inne dodatki. W Szwajcarii można było już poczuć lekki powiew jesieni, zatem wybór padł na danie z dodatkiem trufli. Wraz garnuszkiem wypełnionym aromatycznym serem, na stół trafia też chleb oraz młode ziemniaki w mundurkach. Ten smak, ten aromat – tego po prostu trzeba spróbować!
Fryburg. Mapa atrakcji
Szwajcarię odwiedziliśmy we współpracy z Switzerland Tourism. Podczas podróży zwiedziliśmy również:
- położone nad Renem urokliwe miasteczko Rheinfelden
- bajkowe Neuchâtel